Het boek Tuinjungle van de Britse bioloog Dave Goulson gaat over allerlei simpele zaken die u in uw tuin kunt doen om de wereld een stukje mooier te maken. Bijvoorbeeld over hoe dom het eigenlijk is dat we allemaal een groen gemaaid gazon willen. Hoe we met een inheemse bloemenweide in de tuin veel meer kunnen bereiken. Verder wordt met veel humor van alles beschreven: over motten, mieren, wormen en bijen. Maar ook simpele oplossingen tegen planten met pesticiden in uw tuin draagt hij aan. 

Extra leuk en handig, het boek bevat een handige lijst met vaste planten die veel nuttige insecten aantrekken (bestuivers). Deze lijst delen we hier graag alvast:

• Dropplant - Agastache Foeniculum, de soorten Blackadder en Blue Fortune zijn super voor bijen en ook onze favoriet in borderpakketten of als losse vaste planten, voorkom wel te nat staan in en rond de winter.
• Beemdkroon - Knautia Arvensis, inheemse weideplant waar bijen, vlinders en zweefvliegen dol op zijn
• Gevlekte Longkruid - Pulmonaria, kies de cultivar Blue ensign of Trevi Fountain als u hommelkoninginnen blij wilt maken in de lente. Kan ook in de schaduw onder bomen
• Gewone Smeerwortel - Symphytum Officinale, zeer winterhard en ideaal achter in een border in een verloren hoekje. Zowel bijen met lange als korte tong komen hier op af. Bocking 14 is een sterke cultivar die zo'n 1,5 meter hoog wordt. 
• Lavendel - Lavandula x intermedia, mooie paarsblauwe bloemen, vermijd de soorten Lavendel  angustifolia en Lavendel stoechas
• Slangenkruid - Echium Vulgare, zomerbloeier vol nectar 
• Tijm - Thymus Polytrichus, trekt zweefvliegen en honingbijen, mooi als randbeplanting of in pot
• Beemdooievaarsbek - Geranium Pratense, fraaie soort voor uw borders
• Blauw Kattenkruid - Nepeta Racemosa, robuuste soort met lila bloemen of Nepeta x faasenii Six Hills Giant waar vooral bijen met een lange tong op afkomen
• Boswilg - Salix Caprea, inheemse boom van circa 10 meter, zorg wel voor minimaal 1 mannelijke en 1 vrouwelijke. Hommelkoninginnen en zandbijen zijn er dol op. Geschikt voor een bomenhaag. Ook dwerg en treur varianten voor kleine tuinen beschikbaar
• Bulgaarse ui - Allium Siculum, aantrekkelijke bestuivers
• Wilde Marjolein - Origanum Vulgare, inheems en eetbaar, vermijd de gele en bonte soorten
• Zonnekruid - Helenium Moerheim Beauty - trekken bijen in alle soorten en maten, ook solitaire kleine soorten
• Heggenwikke - Vicia Sepium, klimplant / bodembedekker waar akkerhommels dol op zijn
• Vederdistel - Cirsium rivulare Atropurpureum, populair bij mannetjeshommels, let op woekert (beperk in afgesloten border), heeft geen stekels. Ook wel beekdistel genoemd
• Dahlia - Dahlia 'Bishop of Llandaff', hommels zijn hier dol op, vermijd de cactus en pompom cultivars

En een handige lijst met struiken met 'superfood' bessen voor vogels. Ook deze vindt u hieronder terug:

• Hondsroos - Rosa canina, de bloemen zijn hot bij bijen en de rode rozenbottels bij vogels in de winter
• Kamperfoelie - Lonicera Periclymenum, klimplant met exotische uitstraling + lokken nachtvlinders en bijen met lange ton + de rode bessen zijn vogels dol op
• Klimop - Hedera Helix, de groene bloemen zijn in de herfst populair bij vlinders, bijen, zweefvliegen en wespen. De donkere bessen zijn daarnaast nuttig voedsel voor vogels. Met uw wintergroene kant en klaar haag van Hedera Helix als alternatief voor een houten of kunststof schutting bent u dus erg goed bezig! Kan woekeren, maar met een heggenschaar eenvoudig te snoeien. Naast klimplant ook als onderhoudsvriendelijke bodembedekker te gebruiken.
• Lijsterbes - Sorbus Aucuparia, zowel de witte bloemen als rode bessen in de herfst dagen bij aan de biodiversiteit
• Mahonie - Mahonia aquifolium, winterbloeier die aardhommels aantrekt. De paarse, zurge bessen in het voorjaar vinden gretig aftrek bij merels en lijsters
• Meidoorn - Crataegus Monogyna, in mei zult u bijen en zweefvliegen bij de witte bloemen zien. De rode bessen in het najaar zijn super voor vogels.
• Sleedoorn - Prunus Spinosa, solitaire bijen (zoals het roodgatje) zijn dol op de bloemen. Ook de donkere vruchten dragen bij. Tevens geschikt om een haag van te maken
• Vlier - Sambucus Nigra, insecten weren deze heester (daarom juist geprezen als struik rondom uw terras), wel zijn de donkerpaarse bessen heerlijk voor vogels of om zelf wijn van te maken
• Vuurdoorn - Pyracantha Coccinea, klimplant of haagplant vol met stuifmeelrijke bloemen en later helderrode besjes voor vogeltjes
• Wilde Appel - Malus sylvestris 'John Downie', wilde appelboom geeft appeltjes waar vogels in de winter van eten. Ook veel gebruikt voor appelwijn en appelmoes
• Braam Rubus fruticosusa, aantrekkelijk voor insecten en vogels zijn dol op de bramen, ook zonder doorns verkrijgbaar
• Wollige Sneeuwbal - Viburnum Lantana, deze sierheester is gunstig voor bijen, vlinders en zweefvliegen. Ook merels en kramsvogels zijn dol op de bessen. Zowel als gewone struik als op (lage) stam verkrijgbaar bij Yarinde. Check tevens onze suggesties voor combineren.

Meer tips waar u op kent letten voor meer biodiversiteit in uw tuin

De schrijver benadrukt dat bovenstaande lijst verre van compleet is, maar ook dat sommige doorgekweekte soorten weinig stuifmeel/necator of andere toegevoegde waarde hebben voor de natuur.

Pas vooral op met 'grootbloemige' en dubbel bloemige cultivars met kelkblaadjes waar meeldraad en stamper helemaal uit zijn verdwenen. Dat betekent geen nectar voor vlinders. Geen stuifmeel voor bijen. Geen vruchten voor vogels. De meeste hortensia's zijn helemaal doorgekweekt, het ziet er leuk uit, maar de bloemen zijn volledig zinloos voor de natuur (steriel).

We willen geen schaap met 5 poten, dus laat dit zulk soorten die niets bijdragen aan de biodiversiteit ook links liggen. Zie onderstaande foto voor meer uitleg.

Tevens heeft Dave Goulson het over de minimale meerwaarde van een wekelijks strak gemaaid gazon, tover (een deel van) uw gras om in een bloemenweide met inheemse bloeiers. Oja, vermijd wel soorten als Papaver, Hondsdraf en Jacobskruiskruid om boeren in de buurt te vriend te houden.

Gelukkig ontdekken ook steeds meer mensen gazonvervangers of maak in uw gras moestuin- of borderbakken.

Meer weten over biodiversiteit? Hieronder leest u nog enige bonusmateriaal.

Verschil stuifmeel en nectar

Oja, Stuifmeel is de enige bron van eiwit voor bijen, daar moeten ze van groeien. Nectar dient voor de benodigde energie voor insecten. Naast eiwit bevat stuifmeel ook vetten, oliën, vitaminen, mineralen en amino- zuren. Vooral jonge bijen hebben veel eiwit nodig.

Waardplant

Hiermee wordt bedoeld dat de plant een belangrijke verblijfplaats is voor dieren, bijvoorbeeld om te schuilen of te nesten. 

Cultivars

Bij veel planten ziet u tussen quotjes een extra benaming staan. Dit zijn (door)gekweekte soorten. Dit is niet altijd slecht (soms zijn veel voorkomende ziektes opgelost met een cultivar), maar soms wel. Zeker als u termen leest als extra grote bloemen, extra stevige stengels, dit gaat dan vaak ten komst van stuifmeel en nectar. Kies u voor 'wilde' soorten die inheems zijn, dan komt u het dichtst bij de natuur. 

Inheems

Inheems is een hot item en er is zoveel keuze aan inheemse tuinplanten dat meevaren op deze trend bijna geen moeite kost. Probeer minimaal 80% van uw tuin inheems te houden. De overige 20% kunt u dan desgewenst iets anders neerzetten, bijvoorbeeld een vlinderstruik (alleen volwassen vlinders hebben hier iets aan) of eventueel de 'vreselijke' doorgekweekte hortensia's (we juichen het niet toe!). Gaat u wel voor hortensia's? Kies dan uit deze soorten die nog iets bijdragen aan de biodiversiteit: Pluimhortensia Limelight, Pinky Winky en Litte Lime. Goede alternatieven zijn skimmia's en rododendrons (NIET de pontische), deze heesters trekken van nature meer bijen aan. Kies bij voorkeur gifvrij gekweekte exemplaren. Nogmaals, ga nog liever voor inheemse heesters die we hierboven noemen.

Dood hout en afgevallen blad laten liggen

Laat dode takken en oud blad liggen, hier vinden veel nuttige insecten en egels in de winter hun onderkomen.

Leestip

Voor meer informatie lees het boek Tuinjungle van bioloog Dave Goulson. Heel veel plezier alvast! Aan de humorvolle schrijfwijze zal het niet liggen.