Zie jij altijd op tegen de winter met zijn grauwe en donkere dagen? Zorg dan voor leven in je tuin door vogels te lokken en te helpen. Zo gaan zij (en jij) fluitend de winter door 

Misschien koop je het liefst direct pindakaaspotten, vogelhuisjes en mezenbollen, maar het beste is om eerst eens te observeren. Wat heeft een vogel in jouw tuin nog nodig? Vogels willen veiligheid, beschutting en voedsel. Als een vogel niet weet dat het goed vertoeven is in jouw tuin, dan komt hij ook het eten niet opeten. Het vogelhuisje blijft dan vast leeg.

Pak het daarom grootser aan. Vogels houden van beschutting. Onder andere katten mijden ze graag. Zorg daarom dat een vogel in jouw tuin rustig en beschut kan zitten. Een boom is hiervoor ideaal, zeker wanneer katten er niet makkelijk in kunnen klimmen. Kies je een boom die ook nog eens besjes heeft, dan heeft de vogel meteen iets te eten. De gewone lijsterbes (Sorbus aucuparia) en gewone meelbes (Sorbus aria) zijn goede voorbeelden. Beide bomen hebben oranje bessen waar de vogels dol op zijn. Een krentenboom (Amelanchier lamarckii) is ook een ideale boom voor vogels. Door zijn geringe omvang past hij goed in een kleine tuin. Hij heeft al vroeg in het voorjaar witte bloemen, die na de bloei veranderen in zwarte besjes. De vogels eten deze besjes graag. Bonus is dat de krentenboom een prachtige oranje herfstverkleuring heeft. Heb je geen plaats voor een boom, dan kun je kiezen voor een krentenboom in struikformaat. Ook een sierappel is een ideaal boompje voor jouw vogeltuin. Plaats hem pal voor je raam en laat de vogeltelling maar beginnen. De sierappel blijft klein en krijgt in het voorjaar prachtige bloesem. Voor dit boompje zou je plaats moeten máken. Andere goede vogelbomen zijn de hazelaar (Corylus avellana), gewone vuilboom (Frangula alnus) en de Sleedoorn (Prunus spinosa). Bij de berk (Betula pendula) eten vinken graag van de zaden, maar heeft veel groeiruimte nodig.

Combineer de boom met buitenplanten die doorns hebben. Het dragen van lange mouwen en stevige (rozen)handschoenen is een klein offer voor veel vogelplezier. Als de vogels zich goed op hun gemak voelen, kunnen ze zelfs een nest maken in jouw buitenplant. Een prachtige struik is de vuurdoorn (Pyracantha coccinea ‘Red Cushion), die eventueel ook als klimplant kan worden geleid langs een schutting. Omdat de vuurdoorn bessen heeft die vogels heerlijk vinden, vormt de struik meteen een voedselplant.

Als je de keuze hebt, ga dan voor een heg in plaats van een schutting. Een simpele klimop (hedera helix) of beuk (Fagus sylvatica) geeft een vogel veel meer beschutting dan een strakke schutting.

De gewone meidoorn (Crataegus monogyna) is een ideale gedoornde haagplant voor vogels. De rode meidoorn (Crataegus laevigata ‘Paul’s Scarlet’) is een plant die je als heg of boom in de vogeltuin kunt plaatsen. Door zijn rode bloesem is hij extra aantrekkelijk.

De alpenbes (Ribes alpinum), rode kornoelje (Cornus sanguinea) en wilde liguster (ligustrum vulgare) zijn aantrekkelijk voor vogels. Ook de gewone hulst lusten ze rauw. Zorg dan wel dat je een mannelijke en een vrouwelijke plant aanschaft, in verband met de besvorming. Heb je meteen het eerste koppeltje in de tuin. De hulst kun je tevens mooi verwerken in een kerststukje.

Leuk weetje: alle hierboven genoemde buitenplanten zijn oerhollandse planten die hier al eeuwen voorkomen (inheemse planten). Die hebben vaak als bonus dat ze extra sterk zijn en dat meerdere dieren (zoals bijen en vlinders) er profijt van hebben. Lees dit artikel als je meer wilt weten over oerhollandse beplanting. Combineer de vogelplanten met een weelde van bloeiende bloemen. Die lokken weer andere insecten, die mede door de vogels worden gegeten. Met een kant-en-klaar plantenpakket zit je altijd goed. Help je meteen de bijen en vlinders een handje. Buitenplanten zoals Beemdkroon (Knautia arvensis), vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) en Salomonszegel (Polygonatum multiflorum) zijn goede inheemse insectenlokkers.

En dan de belangrijkste tip: wees niet te netjes. Laat, zeker in de nesteltijd, hier en daar wat takjes en ander snoeiafval liggen. Zodoende kunnen de vogels die gebruiken voor hun nest.

Welkom bij de club van vogelspotters! Bekijk trouwens nog meer soorten op deze pagina met vogelvriendelijke tuinplanten.